月出照北堂,光华满阶墀。凉风从西至,草木日夜衰。
桐柳减绿阴,蕙兰消碧滋。感物私自念,我心亦如之。
安得长少壮,盛衰迫天时。人生如石火,为乐长苦迟。
历想为官日,无如刺史时。
欢娱接宾客,饱暖及妻儿。
自到东都后,安闲更得宜。
分司胜刺史,致仕胜分司。
何况园林下,欣然得朗之。
仰名同旧识,为乐即新知。
有雪先相访,无花不作期。
斗醲(nóng)干酿酒,夸妙细吟诗。
里巷千来往,都门五别离。
岐(qí)分两回首,书到一开眉。
叶落槐亭院,冰生竹阁池。
雀罗谁问讯,鹤氅(chǎng)罢追随。
身与心俱病,容将力共衰。
老来多健忘,唯不忘相思。
回想为官时的日子,没有比做刺史时更快意舒畅了。
欢乐的接待来访的宾客,妻儿的生活能够得到保障。
自从来到东都以后,生活清闲更胜从前。
做分司时清闲的生活胜过刺史,辞去官职后生活清闲胜过分司。
更不说是在这偏远的家乡,能收到你的书信非常欣喜。
仰慕你的大名就像与你相识已久,一起做乐曲就像是新得的知己。
下雪时就先到朗之家里拜访,不是花开时节不相约。斗干酿酒,夸妙细吟诗。边畅饮着自己酿造的美酒,边细细品味所作的诗句。
作为邻里已来往无数遍,在那京都城门也已分别五次。
翘首以盼你的来信,书信到时放能舒展眉头。
槐亭院中已满是落叶,竹阁池中的水也结满冰霜。
门庭冷落无处询问讯息,只得放弃追问。
身体病痛增多,容貌与体力也在逐渐衰退。
虽已年老记忆减退,但你我间那些相处场景仍历历在目从未忘却。
历:经过了的。无如:不如,比不上。
及:达到。
东都:历代王朝在原京师以东的都城。安闲:安静清闲;安逸舒适。
分司:唐宋制度,中央之官有分在陪都(洛阳)执行任务者,称为“分司”。但除御史之分司有实权外,其他分司多用以优待退闲之官,并无实权。又清制,“盐运使”下设“分司”,属运同、运副或运判管领。致仕:辞去官职。
何况:用反问的语气表达更进一层的意思。欣然:喜悦貌。
仰:尊敬仰慕。
斗:中国市制容量单位(十升为一斗,十斗为一石)。醲:味浓烈的酒。
里巷:街巷。都门:京都城门。
岐:岐山,在中国陕西省。
雀罗:捕雀的网罗。常用以形容门庭冷落。鹤氅:泛指一般外套。
曈(tóng)曈太阳如火色,上行千里下一刻。
出为白昼入为夜,圆转如珠住不得。
住不得,可奈何,为君举酒歌短歌。
歌声苦,词亦苦,四座少年君听取。
今夕未竟明夕催,秋风才往春风回。
人无根蒂时不驻,朱颜白日相隳(huī)颓(tuí)。
劝君且强笑一面,劝君且强饮一杯。
人生不得长欢乐,年少须臾(yú)老到来。
初升的太阳颜色像火一样,上升千里只需一刻。
太阳出来就是白昼,沉没就是黑夜。浑圆的太阳运转起来像旋转的珠子一样不停息。
停不住的太阳啊,我能把你怎么办呢。只好举起酒杯来唱一首短歌。
歌声愁苦,吟唱的词也是愁苦的。在座的少年们请听好。
今天还没有过完明天就紧催着要来了,秋天刚过去春天又来了。
人生漂泊时光荏苒,美丽的容颜和时光一样总是很快消逝。
劝你勉强笑一笑,劝你勉强喝一杯。
人的一生得不到长久的欢乐,青春年少的时光总是过的很快,老年很快就来了。
曈曈:闪烁的样子,一般形容日出时。
朱颜:红润美好的容颜。隳颓:衰败、毁败。
须臾:一会儿,片刻。
六载冰壶异政传,琴堂晴色弄朱弦。邴原乍肯怀千石,刘宠犹憎受一钱。
桃李春风繁越峤,松楸寒日吊吴田。门庭寂寞登龙后,恸绝当时问太玄。
面面朱帘霁色流,主人携榻自南州。三年颍水传新绩,一夕临安话旧游。
舞罢青萍霜照匣,歌回红线月如钩。衔杯未剧高阳兴,笑杀君卿事五侯。
长安出佳丽,宛洛多名姝。游戏芳春日,踏青岐路隅。
银环约素手,玉佩飘华裾。丹霞错绮袖,惠风扬罗襦。
悬腰灿火齐,充耳大秦珠。珊瑚间四体,宝钗直万馀。
扬音若蕙兰,吹气胜芙蕖。吴姬亮非偶,卫女焉得如。
众观共叹息,日暮罗长衢。居者为忘飧,行者各踟蹰。
何来少年辈,三五乘骊驹。倾城睹明艳,荡思欲忘躯。
岂无千金聘,谐此百岁娱。畴为伯鸾匹,偃蹇宁独居。
寄声侠游子,相望徒区区。
最忆高常侍,生平乐事饶。千金求騄駬,十院贮红绡。
古迹留三代,新声和六朝。湖头明月满,无夜不吹箫。
燕寝清香散鹤群,玳筵霞色坐絪缊。蹁跹舞袖花间出,嘹喨歌喉竹下闻。
旅梦乍回燕邸月,乡心犹共越溪云。凭高试望东南气,灿烂明星拂剑文。
大厦新成燕雀留,高轩长日坐夷犹。图书四壁窥河汉,枕簟双扉宿女牛。
尼父删垂洙水畔,杜陵题寄蜀江头。他时八咏标名胜,底事东阳说沈楼。
日吉时良,嘉宾满堂。星河在天,蟋蟀在房。
欢娱易终,白发苦蚤。金罍玉尊,长夜倾倒。
舞袖纷纭,兰膏载焚。卫女齐姜,左右如云。
有美一人,稚齿倩盼。携手同车,光华粲粲。
翩若游龙,遨嬉八埏。荡意平心,永宅大年。