汉江天外东流去,巴塞连山万里秋。节过重阳人病起,一枝残菊不胜愁。
雨沐天容霁欲流,好山誇翠出墙头。黄花憔悴东篱晚,一段陶家冷淡秋。
蓟(jì)庭萧瑟故人稀,何处登高且送归。
今日暂同芳菊酒,明朝应作断蓬飞。
在此风声呼啸之地熟人故交已是很少了,那里可以找一登高远望之处送别归去的友人呢?
今天还能聚在一起同饮芬芳的菊香之酒,明日就要成为断根的飘蓬一般匆匆离去了。
秋风两度身为客,已见重阳未到家。
村酒不堪供节事,祗将青眼看黄花。
有酒赏重阳,无烦白衣至。恐惊邻舍翁,谓是催租吏。
此地曾经歌舞来,风流回首即尘埃。
王孙芳草为谁绿,寒食梨花无主开。
郎去排云叫阊阖,妾今行雨在阳台。
衷情诉与辽东鹤,松柏西陵正可哀。
白池青草古盐州,倚啸高城豁望眸。
河朔毡庐千里迥(jiǒng),泾原旌节隔年留。
辕门菊酒生豪兴,雁塞风云惬(qiè)壮游。
诸将至今多卫霍(huò),伫看露布上龙楼。
白池:盐湖名。在今盐池县北,即今内蒙古鄂托克旗之北大池。古盐州:南北朝至西夏州名。豁,开阔的样子。眸,眼中瞳仁,泛指眼睛。
河朔:地区名,泛指黄河以北。迥:远。泾原:唐方镇名。治泾州(今甘肃泾川北)。旌节:古代指使者所持的节,以为凭信。亦借指节度使;军权。这里是作者自称。隔年留:意为自己在这里又多呆了一个年头。
辕门:军营的大门。菊酒:即菊花酒。重阳佳节,有饮菊花酒的传统习俗。雁塞:泛指北方边塞。惬:满足,畅快。
卫霍:西汉名将卫青和霍去病皆以武功著称,后世并称“卫霍”。伫看:行将看到。露布:不缄封的文书。亦谓公布文书。龙楼:借指太子所居之宫,此指朝堂。
秋声咽塞笳,边气肃霜华。
九日登高处,群山入望赊(shē)。
苍蒹(jiān)仍碧水,绿酒对黄花。
鸿鹄(hú)归何处,长天空落霞。
咽:阻塞,声音因阻塞而低沉。塞笳:塞外的胡笳。霜华:有月光的意思,也可解读为霜的光气。
入望:进入视野。赊:长,远。
苍蒹:深青色没有长穗的芦苇。
鸿鹄:古人对天鹅的称呼。
重九开秋节,得一动宸仪。金风飘菊蕊,玉露泫萸枝。
睿览八纮外,天文七曜披。临深应在即,居高岂忘危。
白雁南飞天欲霜,萧萧风雨又重阳。
己知建德非吾土,还忆并州是故乡。
蓬鬓转添今日白,菊花犹似去年黄。
登高莫上龙山路,极目中原草木荒。