江皋(gāo)楼观前朝寺,秋色入秦淮。
败垣(yuán)芳草,空廊落叶,深砌(qì)苍苔。
远人南去,夕阳西下,江水东来。
木兰花在,山僧试问,知为谁开?
登上江边的高楼眺望前朝的甘露寺,秦淮河上已是一片秋色。
残垣断壁荒草萋萋,廊殿空寂落叶飘零,厚厚的青苔爬上了台阶。
游人都已归去了,暮色已深,只有大江日夜奔游不息,淘尽了千古英雄人物。
木兰花开,似见一点生机,因无人观赏不知为谁而开。
江皋楼:皋,江边的高地。江皋楼,指甘露寺一带的楼阁,如清晖亭、江声阁、多景楼、祭江亭等。秦淮:即秦淮河,位于今江苏省南京市。
空廊:指响糜廊。
此曲怀古伤今,抒发人世沧桑之感和羁旅寥落之情。精于写景。情寓景中。长于对句,“败垣”以下和“远人”以下两组鼎足对,皆工整而自然。
汉将留边朔,遥遥岁序深。谁堪牧马思,正是胡笳吟。
曲断关山月,声悲雨雪阴。传书问苏武,陵也独何心。
来往悲欢万里心,多从此路计浮沉。
皆缘不得空门要,舜葬苍梧直到今。
蜾臝祝类我,慈乌知反哺。
伊人矧最灵,而不以斯故。
养雏数羽毛,初志亦辛苦。
怀哉肯堂念,寥寥几千古。
君其若而人,凄怆践霜露。
钦闻先君子,清折守儒素。
何以遗后人,多文以为富。
潭潭诗书府,鱼鱼礼法度。
王槐信厚成,窦桂阴德著。
雪玉尘不缁,锺美见垂裕。
勤修不自閟,刻词流肺腑。
应无忝厥绍,锡类及咐伍。
卑飞未仰报,有泪滂如雨。
山高不碍天,水流必东注。
愿言坚此心,宜诣圣贤处。
他石或可攻,庸效南陔赋。
万事悠悠总逝波,人非物是旧山河。凤楼寥寂金莲步,燕馆荒凉玉树歌。
别浦春风开芍药,小亭秋色上藤萝。客怀正苦风涛恶,况复登临思转多。
谁谓仙家隔一方,神游原不闭毫芒。归来谩话长年事,老不饶人白鬓苍。
幽斋共坐论功夫,借问先生识此无。
悟得此中真妙诀,人间始信有仙壶。
小亭高古占城闉,地迥全无一点尘。时有行云自来去,晚来施雨欲留人。
相携凌绝顶,一览散千愁。飞鸟云边没,明湖天际浮。
山川原不改,戎马几时休。空抱诛茅愿,斜阳归路幽。
自戾飞天历,与夺徒纷纭。百年三五代,终是甲辰君。