山形不妨矮,要在立峰尖。堪抱浮云脚,况开秋眼帘。
楼增城自大,湖小陆新添。负手巉崖上,寒风欲动襜。
飞阁江烟翠,和风化九韶。文章同气味,市井任喧嚣。
命笔春难画,停云鹤可招。一堤杏花雨,点滴涌成潮。
半生今始出重城,客枕通宵梦未成。月冷乌啼红烛暗,感怀吊古不胜情。
北风吹霜战林樾,菊花雕零梅未发。
留君无物供吟笔,一炷沉烟伴清绝。
骚人悲凄为摇落,舟挽不回仍此别。
还家试碾壑源春,何似卢郎三百月。
闻道均阳郡,平时百万家。
客行休访古,世异定兴嗟。
逐逐才为市,通通亦掺挝。
仅成新聚落,那复旧豪奢。
属者歌箫地,连畦蔓瓠瓜。
今来冠盖侣,荐箸欠鱼暇。
狭路几沙碛,颓垣剩土花。
街尘坌鸟雀,屋影暗桑麻。
恐有如鸮鹏,仍惊攫肉鸦。
遗基满空阔,面势踞谽谺。
一水纡龙脊,群峰簉犬牙。
封疆界梁楚,形胜引黔巴。
郡计稽图牒,农功富秉{禾七}。
吏庸常报最,帝泽向来赊。
劫火延中夏,髦头震四遐。
风声离夷裔,俗羽堕奇衷。
谷蓄宁关虑,山荒久废畲。
腰间尚牛犊,篱脚漫豵豝。
久矣皇恩洽,悠哉户籍加。
帅车初柅轨,倅戍未归槎。
厚本还千载,移风待两衙。
抚摩端不苟,悃愊信无华。
已日知胥悦,为生渐有涯。
耕耘捐末务,惰窳弃前瑕。
条教须源委,浮淫计蘖芽。
要能潴郑白,不必漕褒斜。
号召人投袂,污邪岁满车。
腾陵倾献替,陆续拜亨嘉。
绩效烦银笔,人才况绛纱。
翰藩仍庶富,馀付史臣夸。
峨峨陇门碑,萧萧墓田草。春卿哭母处,泪尽秋山道。
秋山云黄日脚斜,玄堂寂寂扃土花。祀筵俎豆杂五鼎,玉文鸾纸明江霞。
月弦张宇登岁矢,二十星霜一弹指。欲问春卿哭母心,潺湲日夜龙溪水。
水流不复返,母去何时回。金沙閤珠翠,碧火扬青灰。
断机壁空蛛网窣,捣衣石冷啼蛄歇。还家何物最堪伤,白发中庭坐明月。
九月九日都督大宴滕王阁,宿命其婿作序以夸客,因出纸笔遍请客,莫敢当,至勃,泛然不辞。都督怒,起更衣,遣吏伺其文辄(zhé)报。一再报,语益奇,乃矍(jué)然曰:“天才也!”请遂成文,极欢罢。勃属(zhǔ)文,初不精思,先磨墨数升,则酣(hān)饮,引被覆面卧,及寤(wù),援笔成篇,不易一字,时人谓勃为腹稿。
王勃路过钟陵,正赶上九月九日都督在滕王阁大宴宾客,事先背地里命他的女婿作一篇序以向宾客夸耀,于是拿出纸笔遍请宾客作序,大家都不敢担承。到王勃那里,竟漫不经心地接过笔来,也不推辞。都督大怒,起身假装上厕所,暗中派遣下属窥探王勃的文章,随时汇报。汇报了一两次之后,文章的语言越来越奇妙,都督兴奋地说:“这真是个天才!”连忙请他将文章全部写完,宾主尽欢而散。王勃做文章的时候,刚开始并不精密思索,先磨数升墨汁,然后大量饮酒,拉过一床被子蒙头而卧,等醒来之后,拿过笔来就写完全篇,一字不改,当时的人称王勃为“腹中写稿”。
宿:事先。夸客:向宾客夸耀(女婿的才能)。勃:指王勃。泛然:轻松、愉快之意。语益奇:(勃文)更加奇妙(这里指一句比一句奇妙)。矍:惊惶貌。属文:写文章。属,连缀。寤:睡醒。易:更改。
何必入山去,到来非世间。巢松孤鹤冷,补衲几僧閒。
钟磬留清范,岚烟护旧关。一溪冰渐解,流水已潺潺。
往作关东客,来携一束书。旅人观所主,野性乐玄虚。
过事都如梦,精庐宛若初。空怜两蓬鬓,萧飒十年馀。
铜壶上水掖门扃,岑寂回廊起独行。日下屋山三面赤,月临天井四方明。
校经灯火初无禁,汗简文书不计程。坐忆故人清夜语,淡云飞去隔层城。