槭槭庭前树,朝零非昔稠。
呦呦草虫鸣,暮急晓未休。
耎虽无不平,岂亦有哀忧。
胡为劳吟呻,与士伤感投。
壮士亦何者,哀哦与虫酬。
所抱不列陈,调苦难谣讴。
高目有远见,直怀羞曲求。
蒿藜袭久安,功名忘前休。
日月忽未几,天地今复秋。
少壮负所怀,老大将安谋。
生无及人功,死骨埋泉羞。
胡为不奋飞,徒与寒饿仇。
破窗多穿风,冷烛无定焰。
滴沥随衣泪,反覆到心念。
趋生迷夷涂,失城陷深堑。
病拙未为疗,膏肓不容砭。
无家可容归,有灶亦断掭。
凫短鹤脤长,饮啄两自赡。
天有不可问,何独於我欠。
吾观序卦辞,否乃适泰渐。
而余何为者,独此不见验。
譬如白为缁,一造遂永染。
久生人所羡,我独处之厌。
安得盖棺去,手足同一敛。
采芳人杳(yǎo),顿觉游情少。客里看春多草草,总被诗愁分了。
去年燕子天涯,今年燕子谁家?三月休听夜雨,如今不是催花。
采集花草的姑娘巳经无踪无影,我也顿时失去游山玩水的心情。流落异乡总是以写诗诉说愁苦,那有心思细细欣赏春天的光景。
去年的燕子已飞向辽远的南方,今年的燕子该落在谁家的梁栋?暮春三月不要听那夜间的风雨,雨声不催花开,但见遍地落红。
采芳人:指游春采花的女子。杳:没有踪迹。顿觉:顿时觉得。游情:游玩的心情。草草:草率。
燕子:词人自喻。天涯:形容很远的地方。谁家:何处。
杖策出蓬荜,浩歌秋兴长。北风吹荷衣,萧飒景气凉。
通逵抵山郭,里巷连湖光。孤云净远峰,绿水溢芳塘。
鱼鸟乐天性,杂英互芬芳。我心独何为,万虑萦中肠。
履道身未泰,主家谋不臧。心为世教牵,迹寄翰墨场。
出处两未定,羁羸空自伤。沈忧不可裁,伫立河之梁。
晚归茅檐下,左右陈壶觞。独酌复长谣,放心游八荒。
得丧同一域,是非亦何常。胡为苦此生,矻矻徒自强。
乃知杯中物,可使忧患忘。因兹谢时辈,栖息无何乡。
新叶初冉冉,初蕊新霏霏。逢君后园宴,相随巧笑归。
亲劳君玉指,摘以赠南威。用持插云髻,翡翠比光辉。
日暮长零落,君恩不可追。
长松百尺荫清溪,倒影波间势转低。
恰似春雷未惊蛰,髯龙头角暂皤泥。
黄花无主为谁容,冷落疏篱曲径中;
尽把金钱买脂粉,一生颜色付西风。
樽酒前陈,欲举不能。感念畴昔,气结心冤。
日月悠悠,我生告遒。民言无欺,秉烛夜游。
昏期在房,蟋蟀登当。伐丝比簧,庶水忧伤。
忧来如丝,纷不可治。纶山布谷,欲出无岐。
炯炯若穴,萤萤莫绝。无言不疾,鼠思泣血。
霜落颿飘,鸦栖无巢。毛羽单薄,雌伏雄号。
缘子素缨,洒扫中庭。踯踯躅躅,仰见华星。
来日苦少,去日苦多。民生安乐,焉知其它。
楼阁万重秋雨里,峰峦四合暮潮边。
凤城今夕凉如水,多少人家度管纺。
每对春风竞吐芳,胭脂颜色更浓妆。含羞自是不言者,从此成蹊入醉乡。