识本色人须本色,臭味论心不论迹。
青莲居士浣花老,画像有人能画得。
非陈无己黄鲁直,看画题诗难落笔,
醉翁万代文章伯,中年偶堕滁阳谪。
琅琊山亭酿泉酒,翁心不醉醉宾客。
庆历朝廷天清明,谁张党论摇升平。
禽鸣不知人之乐,党论无乃犹禽鸣。
一时人乐从太守,交错觥筹送杯酒。
乐其所乐翁来思,宾客欢哗终不知。
既是宾客尚不知,画工焉得而画之。
彼弈者弈射者射,摇毫臆度丹青解。
醉翁醉态尚难摹,翁心乐处如何画。
皆山一曲吾能歌,童而习之今鬓皤。
翰墨世无苏老坡,奈此图中风景何。
五柳柴桑宅,三杨白下亭。
往来无一事,长得见青青。
王郎婚友平生期,学问文章过吾党。
一见悬知白璧奇,三年未负青云赏。
苏秦六印自多金,陶朱再相宜藏镪。
贫贱相知乃为贵,功名所在何须枉。
邺王城下倒清樽,子云书中幂蛛网。
樽前惜别语万千,门外催发人三两。
自从相见开青眼,无处会面如天上。
倾壶倒树驻车马,岂但呼灯照甖瓬。
平生相从忘岁月,手足割裂诚迷惘。
譬如旁人看疥癞,未易能去肤发痒。
但愿自思恩爱闲,勿以眼前剧愁想。
国朝几名家,在蜀苏与范。
斯文何与人,竟作南荒窜。
盘溪诸子行,少小便精悍。
早从宜州游,句法悟骨换。
官称薄如纸,名盖越千万。
我为余杭役,识子非楚产。
姓名问即识,一笑冰已泮。
长哦乃翁诗,亹亹无间断。
使我倾耳听,妙处惊辄叹。
前辈今远矣,俗眼易作玩。
大轴许见遗,此赐安敢慢。
行囊政尔空,得此吾无患。
济源山水好,老尹知之久。常日听人言,今秋入吾手。
孔山刀剑立,沁水龙蛇走。危磴上悬泉,澄湾转坊口。
虚明见深底,净绿无纤垢。仙棹浪悠扬,尘缨风斗薮。
岩寒松柏短,石古莓苔厚。锦坐缨高低,翠屏张左右。
虽无安石妓,不乏文举酒。谈笑逐身来,管弦随事有。
时逢杖锡客,或值垂纶叟。相与澹忘归,自辰将及酉。
公门欲返驾,溪路犹回首。早晚重来游,心期罢官后。
因下疏为沼,随高筑作台。龙门分水入,金谷取花栽。
绕岸行初匝,凭轩立未回。园西有池位,留与后人开。
诸葛来西国,千年爱未衰。
今朝游故里,蜀客不胜悲。
谁言襄阳野,生此万乘师。
山中有遗貌,矫矫龙之姿。
龙蟠山水秀,龙去渊潭移。
空馀蜿蜒迹,使我寒涕垂。
衡门秋色远京尘,畏客时时称采薪。莫为问奇容载酒,近来年少易窥人。
浪迹天台一梦中,距今四十五秋风。
胜游回首似昨日,衰病侵人成老翁。
圣寺参差石桥外,仙蓬缥缈玉霄东。
因君又动青鞋兴,目断千峰翠倚空。
世事如海沙,巧历不能数。
身居忧患中,殆若堕阱虎;又如住败屋,岌岌日撑拄,中夜风雨至,摧压固其所。
孰能知其然?徙义以为主。
要于一念间,不敢欺仰俯。
兢兢日三省,宁可自莽卤?君看昔先师,乃媿不若禹。