孤凰何翩翩,文采光陆离。昂首鸡鹜侪,中心怀伤悲。
羽翮日以长,奋身起高蜚。朝阳丽崇冈,青青梧桐枝。
爰止梧桐枝,和鸣亦喈喈。竹花已作实,可以疗子饥。
万物有本根,失类诚匪宜。子为王者瑞,天理奚罔知。
愿言垂鸿猷,显扬方自兹。
直溪虽乡村,故是尚书里。
短棹经其门,叫声忽盈耳。
一翁被束缚,苦辞橐如洗。
吏指所居堂,即贫谁信尔。
呼人好作计,缓且受鞭垂。
穿漏四五间,中已无窗几。
屋梁记日月,仰视殊自耻。
昔也三年成,今也一朝毁。
贻我风雨愁,饱汝歌呼喜。
官逋依旧在,府帖重追起。
旁人共唏嘘,感叹良有以。
东家瓦渐稀,西舍墙半圯。
生涯分应尽,迟速总一理。
居者今何栖,去者将安徙。
明岁留空村,极目唯流水。
已过才追问,相看是故人。
乱离何处见,消息苦难真。
拭眼惊魂定,衔杯笑语频。
移家就吾住,白首两遗(yí)民。
已经错过才想起追问,仔细看才发现是故人。
战乱随处可见,消息很难得到,即使得到也不知道是真是假。
擦一擦眼睛稳定一下自己激动的心情,举杯与朋友笑谈。
请你搬到我家附近来住,两个白了头发的(明朝的)遗民。
乱离:指明、清之际的战乱。
遗民:改朝换代后的人。
归意随流水,江湖共在东。山阴何处去,草际片帆通。
雨色春愁里,潮声晓梦中。虽为半年客,便是往来鸿。
离亭聊把酒,此路彻边头。草白雁来尽,时清人去游。
汾河流晋地,塞雪满并州。别后相思夜,空看北斗愁。
天涯长恋亲,阙下独伤春。拟住还求己,须归不为身。
临岐仍犯雪,挂席始离尘。共泣东风别,同为沧海人。
孤帆几日悬,楚客思飘然。水宿南湖夜,山离旧国年。
秋风高送雁,寒雨入停蝉。此去勤书札,时常中路传。
并州非故国,君去复寻谁。猃狁方为寇,嫖姚正用师。
戍烟来自号,边雪下无时。更想经绵上,应逢禁火期。
归心常共知,归路不相随。彼此无依倚,东西又别离。
山花含雨湿,江树近潮欹。莫恋渔樵兴,生涯各有为。
一别长安后,晨征便信鸡。河声入峡急,地势出关低。
绿树丛垓下,青芜阔楚西。路长知不恶,随处得诗题。